Bir yılı aşkın süredir yaşadığımız Covid-19 salgını sebebiyle toplum olarak farklı bir yaşam tarzı sürüyor, rutin olarak gördüğümüz aktivitelerden uzak kalıyoruz. Sosyalleşmenin risk teşkil ettiği bu dönemde, Covid-19’un izin vermediği aktiveler yerine teknolojinin gücünden faydalanarak yeni alternatifler oluşturuyoruz.
Peki, sizce teknolojiye toplumun her kesimi erişebiliyor mu? Sağlığımızı korumak için kimi zaman çift kat taktığımız maskelere herkes, her istediğinde kolaylıkla ulaşabiliyor mu? Ya da ofis ortamında çalışmaya alternatif olarak getirdiğimiz evden çalışma düzenine her meslek grubu uyum sağlayabildi mi? Mültecilerin sorunları son buldu mu yoksa bu etkilerle birlikte artarak devam mı ediyor? Engelli bireyler salgından nasıl etkilendi?
Kırılgan gruplar olarak adlandırdığımız; kadınlar, gençler, engelliler ve yerinden edilmiş kişiler dâhil olmak üzere tüm dezavantajlı ve ayrıştırılmış hisseden canlılar, Covid-19 salgınının olumsuz etkilerini diğer bireylere göre daha fazla deneyimliyorlar. Yaşadığımız tüm olumsuz etkilerin toplum üzerindeki kesimlerde eşitsiz bir şekilde dağıldığını açıkça gözlemleyebiliyoruz. Hali hazırda var olan eşitsizliklerin olduğu bir dünyada bizleri böylesine zorlayan Covid-19 pandemisi, etkilerini farklı toplumsal gruplar üzerinde, farklı şekillerde gösteriyor.
Gelin, bu eşitsiz etkilerden birkaçına beraber göz atalım.
Sağlık Hizmetlerine ve Hijyen Ürünlerine Erişebilirlik
- Yüzyılda hala yaşanan en büyük sorunlardan ilki “yoksulluk” olarak karşımıza çıkıyor.
Bunun beraberinde getirdiği eğitimsizlik ile insanlar temel sağlık haklarından habersiz olarak Covid-19 salgınından nasıl korunacağını bilmiyor ya da imkânsızlıklar sebebiyle bildiklerini uygulayamıyorlar. Kimi zaman çift kat taktığımız hijyenik maskelere erişim ve maskelerin kullanım bilgisi konusunda yardıma ihtiyaç duyan birçok insan bulunuyor.
Örneğin Covid-19’dan en fazla etkilenen ülkelerin başında gelen Hindistan’da halk, yoksulluk ve bunun da ötesinde bilinçsizlik ve bilgi yetersizliği nedeniyle salgından korunmak için gereken önlemleri alamıyor. Bu nedenle vaka sayıları durmaksızın artıyor.
İşsizlik ve Uzaktan Çalışmaya Uygun Olmayan İş Sektörleri
Birçok iş sektörü, Covid-19 salgınının ilan edilmesiyle birlikte evden çalışma düzenine geçme konusunda hızlı davrandı. İnternetin ve elektriğin olduğu her yerde çalışmaya müsait olan hizmet sektörü işverenlerinin çoğu, salgın bitse bile çalışmaya bu sistemle devam edebileceklerini ve hatta bu süreçte iş verimliliğin arttığını belirtiyorlar. Çalışanlar ise her an ulaşılabilir olmaktan ve mesai saatlerinin belirsizliğinden rahatsızlık duyuyor.
Pandemiye iş ararken girenler ve uzaktan çalışma sistemine uygun olmayan iş kolları bu süreçten en fazla etkilenenler oldu.
Eğitim, bilimsel aktiviteler, finans, iletişim, bilişim gibi sektörlerde çalışan bireyler, evden çalışma sistemine uyum sağlayarak kalabalık ortamlardan uzak durabilirken, tarım, inşaat, sağlık, üretim, madencilik gibi sektörlerin çalışanları, sağlıklarını korumak adına diğer meslek gruplarının aldığı önlemleri alamıyor ya da tamamen işlerinden ayrılmak zorunda kalıyorlar.
Online Eğitime Erişim
Çevrimiçi eğitim modeli uzun zamandır yüz yüze eğitime alternatif olarak sürdürülüyor. Öğrenciler, akıllı cihazlar ya da televizyon sayesinde derslerden geri kalmamaya çalışıyor.
Bu cihazların hiçbirine sahip olmayan (televizyon dâhil), internet erişimi kısıtlı olan ya da hiç olmayan, ailesel sorunları yüzünden dersleri takip edemeyen binlerce öğrenci olduğunu hiç düşündünüz mü?
Covid-19 Dönemi Mayıs 2020 TEGV Çocukları Uzaktan Eğitim Durum Değerlendirme Raporu’na göre, uzaktan eğitim için Türkiye’de kullanılan EBA çevrimiçi portal üzerinden canlı derslere katılım oranı %11 olarak saptanmıştır.
TEGV’in yaptığı ankete katılım gösteren ailelerden %62’si internete erişimimiz var ve kotamız yeterli derken, %38’i evlerinde internet olmadığını ya da internet hızı ve kotasının yetersiz olduğunu belirtmiştir.
Şimdilerde EBA sistemi birçok açıdan iyileştirilmiş ve yukarıdaki oranlar artırılmış olsa da hala internete ya da teknolojik cihazlara erişemeyen, bu sebeple eğitimden geri kalan binlerce çocuk ve genç bulunuyor.
Mültecilerin Sorunları
Sığınmacı, göçmen ve mültecilerin, dünyanın her yerinde salgın döneminin en kırılgan grupları arasında yer aldığını söyleyebiliriz. Covid-19 salgınından önce yoğun olarak gündemde olan mülteci sorunları, salgının gündemi sebebiyle artık konuşulmuyor hale geldi.
Fakat bu sorunların salgın etkisi ile katlanarak arttığını ve destek bekleyen binlerce insan olduğunu biliyor muydunuz?
Sağlık hizmetlerine erişimin dışında bağışıklık sistemini güçlü kılmak da salgın döneminde önem teşkil eden hususların başında geliyor. Fakat çoğu göçmenin yaşam koşulları ne yazık ki salgına karşı dirençli olabilecekleri bir ortam sağlamıyor.
Pandemide Engelli Hayat
Engelli bireylerin bir kısmı, salgın süresince uygulanan kısıtlamalar nedeniyle sağlık kontrollerini yaptırmakta zorlanıyorlar. Özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin durdurulması ile engelli çocuklarda kazanımlarda geriye gidişler, ağrıların ve engelliliğin artması, ilave davranış ve uyum bozuklukları gibi olumsuz etkiler ortaya çıkıyor.
Salgın ve kısıtlamalar hakkında değişen bilgilere erişim, sosyal mesafeyi koruma, maske kullanma vb. konularda desteğe ihtiyaç duyuyorlar.
Sokağa çıkma kısıtlamaları özellikle bazı engelli bireyler üzerinde sıkışmışlık ve bunalmıştık hissi yaratarak derin bir huzursuzluk duymalarına sebep oluyor.
Eşitlik, her konuda toplumların sahip olması gereken bir haktır. Eğitimden adalete, sağlıktan barınmaya kadar birçok alanda tüm canlıların eşit şartlar altında yaşaması gerektiğine inanıyoruz.
Bizler HelpZone olarak bunun mümkün olabilmesi için elimizden gelen tüm desteği vermeye hazırız! Bu olumsuz etkileri olabildiğince azaltmak için gönüllü ekibimizle sürdürülebilir projeler üretiyoruz. Kısa zamanda güzel günler görebilmeyi, gönüllülerimizle yüz yüze buluşup saha çalışmaları gerçekleştirebilmeyi umut ediyoruz.
Yola çıkış amacı “Herkes için Eşitlik ve Adalet” olan HelpZone, kendini dışlanmış, yerinden edilmiş ve eşitsizliğe uğramış hisseden, yardıma ihtiyaç duyan herkese destek olmak için burada!